Infiltreren bij een milieuorganisatie, een oproep tot boycot van een tieneridool en dalende bezoekcijfers. SeaWorld zit in de hoek waar de klappen vallen. De Amerikaanse exploitant van orkashows heeft dan ook een nieuwe afstraffing gekregen op de beurs. 

SeaWorld heeft sinds 2013 een stevig imagoprobleem, nadat de documentaire Blackfish de aandacht vestigde op de matige leefomstandigheden van orka’s in gevangenschap.

De documentaire draait om de orka Tilikum, die in 2010 verantwoordelijk was voor de dood van trainer Dawn Brancheau. Dit was het derde fatale incident waar Tilikum bij betrokken was, sinds de orka in 1983 gevangen werd genomen voor de kust van IJsland.

De regisseur van de documentaire wilde met Blackfish de aandacht vestigen op het leven van orka’s in gevangenschap. De dieren zijn erg sociaal, maar kunnen bij onenigheid geen kant op in de relatief kleine bassins. Aanvallen van orka’s op elkaar zijn dan ook geen uitzondering. De stress kan er ook toe leiden dat orka’s zich afreageren op de trainers, iets dat regelmatig is gebeurd sinds de jaren zestig.

Korter leven

Gevoelig punt was dat SeaWorld claimde dat de dieren die zij verzorgen net zolang leven als in het wild, maar dat klopte volgens de regisseur niet. Vrouwelijke orka’s worden in de vrije natuur gemiddeld 60 tot 80 jaar oud, mannetjes zo’n 30 jaar. Volgens verschillende wetenschappelijke studies hebben slechts enkele orka’s die leeftijd in gevangenschap gehaald.

Ook in Nederland speelde deze discussie, nadat de ernstig verzwakte orka Morgan in 2010 uit de Waddenzee werd gered en in het dolfinarium in Harderwijk belandde. Verschillende actiegroepen stapten tevergeefs naar de rechter om Morgan vrij te krijgen. Uiteindelijk werd het dier een jaar later verhuisd naar een dierentuin op Tenerife.

Orkashow gestopt

Na het uitkomen van de documentaire kreeg SeaWorld veel kritiek te verduren. De bezoekersaantallen liepen terug, de beurskoers kreeg een flinke knauw en de financiële resultaten vielen tegen. Dat leidde ertoe dat het management vorig jaar werd vervangen.

De nieuwe topman Joel Manby besloot meteen om bij de vestiging in San Diego de bekritiseerde orka-shows volgend jaar te stoppen. In 2017 worden de voorstellingen vervangen door shows die niet draaien om het doen van kunstjes, maar om het gedrag dat orka’s vertonen in het wild.

SeaWorld heeft ook vestigingen in Orlando en San Antonio. Daar gaan de shows vooralsnog door.

Milieuspion SeaWorld

Maar negatieve publiciteit blijft het beursgenoteerde entertainmentbedrijf met een omzet van 1,4 miljard dollar achtervolgen. Ongunstige beoordelingen op sociale media bereikten afgelopen najaar een nieuwe piek, nadat One Direction-bandlid Harry Styles zijn fans opriep tot een boycot.

En dat was er nog de beschuldiging dat SeaWorld een eigen medewerker had ingezet om te infiltreren in milieuorganisaties die kritiek hebben op de exploitant van themaparken met orkashows. Afgelopen donderdag erkende topman Manby dat het inderdaad klopt dat een medewerker zich heeft voorgedaan als dierenactivist.

Aandeel SeaWorld keldert

Grootste minpunt voor beleggers bij de jaarcijfers die donderdag werden gepresenteerd, was dat het management aangaf dat bezoekcijfers dit jaar opnieuw kunnen tegenvallen. Belangrijke reden is de afnemende belangstelling vanuit het buitenland voor de themaparken, waaronder naast SeaWorld ook Busch Gardens en Adventure Island vallen.

Het teruglopende buitenlandse bezoek heeft ook te maken valuta-effecten. Zo is de Braziliaanse real de afgelopen jaren fors verzwakt tegenover de dollar, wat leidt tot minder toeristen uit Brazilië.

Het aandeel SeaWorld maakte donderdag op Amerikaanse beurzen een flinke duik en verloor ruim 10 procent van zijn waarde.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl